Μέχρι σήμερα έχει γίνει ευρύτατα αποδεκτό ότι η μεσογειακή δίαιτα είναι η ιδανική δίαιτα που ελαττώνει σημαντικά την πιθανότητα να εκδηλωθεί ένα έμφραγμα του μυοκαρδίου ή εγκεφαλικό επεισόδιο καθώς και να εμφανισθεί ένας καρκίνος του πεπτικού συστήματος. Ποια είναι όμως η μεσογειακή δίαιτα;
Στην πραγματικότητα, δεν υπάρχει ενιαία μεσογειακή δίαιτα, καθώς οι χώρες της λεκάνης της Μεσογείου είναι 16 και κάθε χώρα παρουσιάζει ιδιομορφίες, ανάλογα με το εθνικό υπόβαθρο, την οικονομία, τη θρησκεία και τον πολιτισμό της. Όμως υπάρχουν ορισμένα κοινά χαρακτηριστικά στο διαιτολόγιο των κατοίκων των χωρών της Μεσογείου:
• Το λάδι υποκαθιστά το ζωικό λίπος (που χαρακτηρίζει τις δίαιτες των λαών της Ευρώπης και της Αμερικής).
• Καταναλώνονται σε μεγάλες ποσότητες ψωμί, χορταρικά, φρούτα, δημητριακά και πατάτες.
• Τα ψάρια και ιδίως το κρέας και τα γαλακτοκομικά καταναλώνονται σε μικρές ποσότητες.
Στην Ελλάδα η θρησκευτική νηστεία αποτελεί συνώνυμο της μεσογειακής δίαιτας. Όπως γνωρίζουμε όλοι, η χορτοφαγία, η αποφυγή κατανάλωσης κρέατος καθώς και τυροκομικών αποτελεί τη βάση της δίαιτας. Εάν λοιπόν κάποιος τηρήσει τις θρησκευτικές νηστείες όλου του έτους η χορτοφαγία και η αποφυγή λιπαρών επεκτείνεται σε 150 με 160 ημέρες.
Μελέτες που δημοσιεύονται στο αμερικανικό περιοδικό Αmerican Journal of Clinical Nutrition, παίρνουν θέση υπέρ της κλασικής χορτοφαγίας δηλαδή της θρησκευτικής νηστείας. Στην πρώτη μελέτη συμμετείχαν 44.500 άτομα και στα 11 χρόνια που διήρκεσε, 169 άτομα χάθηκαν από καρδιακή προσβολή, ενώ 1.066 νοσηλεύτηκαν για τον ίδιο λόγο σε νοσοκομείο. Συγκριτικά με τους μη χορτοφάγους, οι χορτοφάγοι είχαν μια εντυπωσιακή ελάττωση του καρδιακού κινδύνου, της τάξης του 32%. Οι χορτοφάγοι επίσης είχαν χαμηλότερη αρτηριακή πίεση, χαμηλότερη χοληστερίνη και μικρότερο σωματικό βάρος, συγκριτικά με τους μη χορτοφάγους.
Στη δεύτερη μελέτη, οι ερευνητές από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης ανέλυσαν δεδομένα 15.100 χορτοφάγων και 29.440 ατόμων που έτρωγαν κυρίως κρέας και ψάρι. Υποστηρίζουν ότι οι αμιγείς χορτοφάγοι θα πρέπει να παίρνουν βιταμίνες και άλλα ιχνοστοιχεία όπως π.χ. σίδηρο, που στερούνται από τη μη κατανάλωση κρέατος εκτός εάν η χορτοφαγία είναι διαλειμματική. Δηλαδή να συμβαίνει τις μισές μέρες του χρόνου, όπως δηλαδή γίνεται τηρώντας τις θρησκευτικές νηστείες.
Συμπερασματικά, λοιπόν, εκτός από τα πνευματικά οφέλη που προσφέρει κατά την εκκλησία μας η θρησκευτική νηστεία, βλέπουμε ότι το όφελος της επεκτείνεται και στην καρδιαγγειακή μας υγεία.
