Tι είναι ο βηματοδότης;
Πρόκειται για μια μικρή συσκευή που λειτουργεί με μπαταρία και χρησιμοποιείται ώστε η καρδιά να πάλλεται με φυσιολογικό ρυθμό. Υπάρχουν δύο μέρη: το κουτί (γεννήτρια) που περιέχει την μπαταρία και τα ηλεκτρικά κυκλώματα του βηματοδότη και τα καλώδια-ηλεκτρόδια του βηματοδότη (leads).
• Η γεννήτρια είναι μια μικρή μονάδα που τροφοδοτείται ενεργειακά από μπαταρία. Παράγει τα ηλεκτρικά ερεθίσματα που διεγείρουν την καρδιά να πάλλεται. Εμφυτεύεται κάτω απ’ το δέρμα συνήθως στην αριστερή πλευρά του, συνήθως στην αριστερή πλευρά του στέρνου κάτω από την κλείδα μέσω μιας μικρής τομής. Συνδέεται με την καρδιά διαμέσου μικρών λεπτών καλωδίων, που εμφυτεύονται την ίδια στιγμή.
• Τα ηλεκτρικά ερεθίσματα μεταφέρονται διαμέσου των καλωδίων αυτών στην καρδιά, σε συγκεκριμένα χρονικά διαστήματα όπως συμβαίνει με τον φυσιολογικό βηματοδότη της καρδιάς.
Γιατί μπορεί να χρειάζομαι έναν βηματοδότη;
Η τοποθέτηση του βηματοδότη συνίσταται στις εξής περιπτώσεις:
• Στην περίπτωση που καρδιακοί παλμοί είναι πολύ χαμηλοί και συχνά ανώμαλοι (κάτω από 50).
• Στην περίπτωση που οι καρδιακοί παλμοί έχουν εύρος από πολύ χαμηλά έως πολύ ψηλά (δηλαδή κάποια στιγμές στην ημέρα έχουμε 40 σφύξεις κι άλλες πάνω από 130).
Πώς λειτουργεί ένας βηματοδότης;
Αντικαθιστά την ελαττωματική λειτουργία του φυσιολογικού βηματοδότη της καρδιάς. Ο φυσιολογικός βηματοδότης της καρδιάς παράγει και μεταφέρει το ηλεκτρικό ερέθισμα.
Όταν τοποθετηθεί λοιπόν ο βηματοδότης, μεταφέρει ηλεκτρικά ερεθίσματα στην καρδιά ώστε να πάλλεται φυσιολογικά. Ένα ηλεκτρόδιο τοποθετείται στο εσωτερικό της καρδιάς σ’ επαφή με το μυϊκό τοίχωμα και έτσι μικρής έντασης ηλεκτρικά ερεθίσματα μεταφέρονται διαμέσου των καλωδίων σε αυτήν.
Οι περισσότεροι βηματοδότες έχουν την δυνατότητα να αισθάνονται τα ηλεκτρικά ερεθίσματα της καρδιάς, γεγονός που οδηγεί στην αναστολή αποστολής ηλεκτρικών ερεθισμάτων από τον βηματοδότη όταν οι καρδιακοί παλμοί είναι πάνω από κάποιο συγκεκριμένο επίπεδο. Αυτό, δίνει την δυνατότητα στον βηματοδότη να λειτουργεί μόνο όταν χρειάζεται εξοικονομώντας έτσι ενέργεια (μπαταρία).
Πρακτικές σημειώσεις σχετικά με την επέμβαση
• Εάν λαμβάνετε αντιαιμοπεταλιακά φάρμακα (Salospir, Plavix) θα πρέπει να τα σταματήσετε 5 ημέρες προ της επέμβασης.
• Εάν λαμβάνετε αντιπηκτικά όπως το Sintrom, Eliquis, Xarelto, Pradaxa θα πρέπει να τα σταματήσετε 2 ημέρες προ της επεμβάσεως.
• Επίσης πρέπει να παραμείνετε νηστικός/ή τουλάχιστον 6 ώρες προ της επεμβάσεως
Τι συμβαίνει μετά την εμφύτευση του βηματοδότη;
Μετά την επέμβαση και την ολοκλήρωση όλων των σχετικών ελέγχων, θα μεταφερθείτε στην καρδιολογική κλινική. Θα σας ζητηθεί να παραμείνετε ξαπλωμένος για περίπου 2 ώρες και στη συνέχεια μπορείτε να σηκωθείτε, να φάτε και να πιείτε κανονικά.
Επειδή η περιοχή όπου εμφυτεύθηκε ο βηματοδότης μπορεί να είναι ‘’μελανιασμένη’’ και να πονάει, ειδικά για τις πρώτες 1-2 ημέρες, θα σας δοθούν παυσίπονα. Είναι πολύ σημαντικό να πείτε άμεσα στη νοσοκόμα ή στον ιατρό, εάν έχετε κάποιο πόνο. Θα σας δοθούν επίσης αντιβιοτικά πριν, κατά την διάρκεια και μετά την επέμβαση, ώστε να ελαττωθεί ο κίνδυνος λοίμωξης.
Το τραύμα πρέπει να παραμένει καθαρό και στεγνό μέχρι να επουλωθεί πλήρως. Παρόλα αυτά μπορείτε να κάνετε ντους μετά τις πρώτες 3-4 ημέρες. Ζητήστε από τη νοσηλεύτρια μια προστατευτική γάζα ώστε να μπορείτε να κάνετε μπάνιο χωρίς να βρέξετε το τραύμα. Αναφέρετε οποιοδήποτε πρόβλημα σχετικό με το τραύμα στην νοσηλεύτρια ή τον ιατρό σας.
Υπάρχει μικρή πιθανότητα, τα ηλεκτρόδια να μετακινηθούν από την αρχική τους θέση. Για να μειωθεί ο κίνδυνος αυτός, συνιστάται να μην σηκώνετετε το χέρι σας, από την μεριά που εμφυτεύθηκε η συσκευή, πάνω απ’ το ύψος του ώμου για 1-2 εβδομάδες μετά την επέμβαση. Εάν έχει εμφυτευθεί υποδόριος απινιδωτής, οι παραπάνω περιορισμοί δεν ισχύουν. Παρόλα αυτά συνιστάται να αποφύγετε κινήσεις των χεριών που μπορούν να δημιουργήσουν τάση στο τραύμα. Οι οδηγίες των κατά τόπους κλινικών μπορεί να διαφέρουν, γι’ αυτό διασταυρώστε το με την νοσηλεύτρια ή ιατρό σας, πριν φύγετε απ’ το νοσοκομείο.
Είναι αρκετά σημαντικό παρόλ’ αυτά, να κάνετε ήπιες ασκήσεις του βραχίονα και του ώμου ώστε να κρατήσετε το χέρι σας ενεργό. Συνιστάται ν’ αποφύγετε απότομες ή βίαιες κινήσεις του χεριού σας μέχρι να γίνει ο πρώτος έλεγχος της συσκευής σας, συνήθως σε 6-8 εβδομάδες.
Ο καρδιολόγος σας, θα σας επισκεφθεί στο θάλαμό σας στο τέλος της ημέρας και πιθανότατα θα μπορέσετε να πάτε σπίτι την ίδια ή την επόμενη ημέρα, με την προϋπόθεση ότι ο έλεγχος της συσκευής σας είναι ικανοποιητικός, δεν υπάρχουν επιπλοκές κι ο ιατρός σας κρίνει ότι είναι ασφαλές. Ο απινιδωτής σας θα ελεγχθεί πριν πάτε σπίτι απ’ τον ιατρό σας, τον τεχνικό συσκευών ή από μια εξειδικευμένη νοσηλεύτρια. Ο έλεγχος αυτός περιλαμβάνει την χρήση ενός ειδικού προγράμματος που μπορεί να ελέγξει τις ρυθμίσεις της συσκευής και να βεβαιώσει ότι ο απινιδωτής λειτουργεί κανονικά. Ο έλεγχος αυτός διαρκεί περίπου 15 λεπτά.
Οι περισσότεροι ασθενείς μετά τον έλεγχο αυτό, θα έχουν επίσης μια ακτινογραφία θώρακος, ώστε να επιβεβαιωθεί ότι τα ηλεκτρόδια του βηματοδότη είναι καλά και ότι δεν υπάρχει κάποια επιπλοκή απ’ την επέμβαση. Παρακαλώ ρωτήστε τον ιατρό, τεχνικό ή νοσηλευτή σας εάν έχετε κάποια απορία σχετικά με την συσκευή.
Στο στάδιο αυτό θα σας δοθεί μια ταυτότητα με τα στοιχεία της συσκευής, πληροφορίες σε περίπτωση ανάγκης, οδηγίες κι ένας τηλεφωνικός αριθμός που μπορείτε να καλείτε για τυχόν απορίες.
Στο σπίτι
Παρά το γεγονός ότι οι περισσότεροι άνθρωποι νιώθουν ευχάριστα πηγαίνοντας σπίτι, είναι αρκετά φυσικό να είστε σχετικά ανήσυχος. Το γεγονός αυτό είναι αρκετά συχνό, ειδικά εάν ήσαστε στο νοσοκομείο για μεγάλο χρονικό διάστημα κι η συσκευή μόλις πρόσφατα εμφυτεύθηκε.
Οι ιατροί κι οι νοσηλευτές, βρίσκονται εκεί, έτοιμοι ν’ απαντήσουν οποιαδήποτε ερώτηση τυχόν να έχετε. Εάν νιώθετε ανήσυχος ή η διάθεση σας δεν είναι καλή όταν είστε σπίτι, είναι σημαντικό να μιλήσετε σε κάποιον. Παρακαλώ καλέστε τον ιατρό, νοσηλευτή ή την αρρυθμιολογική κλινική του νοσοκομείου σας για περαιτέρω βοήθεια κι οδηγίες.
Κινήσεις του χεριού – Ουλώδης ιστός θ’ αναπτυχθεί στην καρδιά γύρω απ’ τα ηλεκτρόδια της συσκευής μετά από μερικές εβδομάδες, γεγονός που θα τα εμποδίσει να μετακινηθούν απ’ τη θέση τους. Προσπαθήστε ν’ αποφύγετε κινήσεις του βραχίονα πάνω απ’ το ύψος του ώμου απ’ τη μεριά της συσκευής για 1-2 εβδομάδες τουλάχιστον. Για τα υποδόρια συστήματα, προσπαθήστε ν’ αποφύγετε κινήσεις του βραχίονα που μπορεί να δημιουργήσουν τάση στο τραύμα.
Περιοχή του τραύματος-εμφύτευσης – Η περιοχή του τραύματος θα χρειαστεί περίπου 6 εβδομάδες ώστε να επουλωθεί πλήρως. Προσπαθήστε ν’ αποφύγετε πολύ στενά ρούχα πάνω απ’ το τραύμα μέχρι αυτό να επουλωθεί πλήρως. Εάν παρατηρήσετε ερυθρότητα, πόνο, πρήξιμο της περιοχής ή οποιοδήποτε σημείο αιμορραγίας απ’ το τραύμα, να το αναφέρετε αμέσως στον ιατρό, νοσηλεύτρια ή αρρρυθμιολογική κλινική, καθώς αυτά μπορεί να αποτελούν σημεία λοίμωξης.
Πιθανότατα θα μπορέσετε να ψηλαφήσετε το κουτί της συσκευής κάτω απ’ το δέρμα καθώς κι άλλες μικρές διογκώσεις κοντά σ’ αυτό. Αυτές οι διογκώσεις είναι τα ηλεκτρόδια που συνδέονται με το κουτί και συνήθως διπλώνονται και τοποθετούνται πίσω από τη συσκευή. Είναι εξαιρετικά σημαντικό να μην προσπαθήσετε να μετακινήσετε συσκευή ή ηλεκτρόδια και παρακαλώ ενημερώστε το εξειδικευμένο προσωπικό, εάν συνεχίσουν να σας ενοχλούν.
