Μπορεί στ’ αλήθεια να ραγίσει η καρδιά;
Το σύνδρομο της ραγισμένης καρδιάς
Το στρες αποτελούσε πάντοτε έναν επιβαρυντικό παράγοντα για την καρδιακή λειτουργία. Είναι πλέον γνωστό ότι σε ασθενείς με πολλαπλούς παράγοντες κινδύνου όπως άνδρες ηλικίας άνω των 50 ετών με αυξημένη χοληστερίνη, αρτηριακή υπέρταση, σακχαρώδη διαβήτη & κάπνισμα το στρες θα μπορούσε να συμβάλλει στην εμφάνιση εμφράγματος του μυοκαρδίου.
Τα τελευταία όμως χρόνια έχει βρεθεί ότι ακόμα και σε ανθρώπους χωρίς κανέναν γνωστό παράγοντα κινδύνου, όπως νέες γυναίκες ένα έντονο και παρατεταμένο stress μπορεί να οδηγήσει σε καρδιακή ανεπάρκεια.
Η πρώτη περιγραφή της νέας αυτής αρρώστιας έγινε το 1990 στην Ιαπωνία και έλαβε το όνομα tako-tsubo, γιατί η καρδιά μοιάζει στην αγγειογραφία (τεχνική την οποία χρησιμοποιούμε στο αιμοδυναμικό εργαστήριο) με ένα όργανο με το οποίο οι Ιάπωνες πιάνουν τα χταπόδια και στη γλώσσα τους λέγεται tako-tsubo.
Έκτοτε, εκατοντάδες περιπτώσεων έχουν ανακοινωθεί παγκόσμια. Η πάθηση αυτή μπορεί να προσβάλλει κάθε ηλικία, όμως συχνότερα προσβάλλει τη μέση και την τρίτη ηλικία. Η καρδιά κινείται φυσιολογικά στη βάση της, ενώ η κορυφή της παραμένει ακίνητη και μοιάζει με μπαλόνι. Ο άρρωστος εμφανίζει πόνο στο στήθος που μοιάζει σαν στηθάγχη, χωρίς να έχει βλάβες στις στεφανιαίες αρτηρίες και δύσπνοια στην ηρεμία.
Τι συμβαίνει όμως στην πραγματικότητα για να εξηγηθούν όλα αυτά που μπορεί να οδηγήσουν ακόμα και σε αιφνίδιο θάνατο;
Το έντονο stress ενεργοποιεί το νευρικό σύστημα (συμπαθητικό νευρικό σύστημα) το οποίο προκαλεί μικροαγγειακές βλάβες στις στεφανιαίες αρτηρίες με αποτέλεσμα τον σπασμό των αρτηριών ορισμένων περιοχών της καρδιάς, που οδηγούν σε μυοκαρδιακή βλάβη και νέκρωση τμήματος του μυοκαρδίου. Παράλληλα στο μυοκάρδιο απελευθερώνεται από τις απολήξεις του συμπαθητικού συστήματος νορ-αδρεναλίνη, που μέσω της υπερφόρτισης ασβεστίου που η ίδια η νορ-αδρεναλίνη προκαλεί, οδηγούν σε μεγαλύτερη νέκρωση του μυοκαρδίου.
Συμπερασματικά, λοιπόν, η κατάσταση αυτή που ονομάζεται σύνδρομο ραγισμένης καρδιάς, πυροδοτείται από ένα έντονο αιφνίδιο stress που συνηθέστερα είναι ψυχικό, όπως θάνατος αγαπημένου προσώπου, χωρισμός, ερωτική απόρριψη, αίσθημα προδοσίας, οργή. Συνήθως η βλάβη αυτή είναι αναστρέψιμη και αποκαθίσταται εντός ολίγων ημερών ή εβδομάδων και ο κίνδυνος επανεμφάνισης του συνδρόμου είναι γενικά μικρός.