Τα παυσίπονα είναι φάρμακα τα οποία διώχνουν τον πόνο και ανακουφίζουν κάθε άνθρωπο που πονά. Στην κατηγορία αυτή των φαρμάκων που αρχίζουν από την ασπιρίνη και καταλήγουν στην μορφίνη κατατάσσονται δεκάδες φάρμακα.
H ασπιρίνη κι η μορφίνη
Κατά σύμπτωση τόσο η ασπιρίνη όσον και η μορφίνη είναι φάρμακα που όχι μόνο δεν βλάπτουν, αλλά ωφελούν τον καρδιοπαθή. Κλασσικά, η ασπιρίνη με την ιδιότητά της να μην επιτρέπει να συγκολλούνται και να σχηματίζουν θρόμβους τα αιμοπετάλια, προφυλάσσει τον καρδιοπαθή από το έμφραγμα του μυοκαρδίου. Την ίδια ωφελιμιστική δράση έχει και η μορφίνη η οποία είναι ιδιαίτερα χρήσιμη στον άρρωστο με οξύ πνευμονικό οίδημα.
Φάρμακα με αντιφλεγμονώδη δράση
Όμως υπάρχει μια ειδική κατηγορία παυσίπονων φαρμάκων τα οποία δεν απαλύνουν μόνο τον πόνο αλλά έχουν και ισχυρή αντιφλεγμονώδη δράση, όπως είναι τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται σε αρρώστους που πάσχουν από ρευματοειδή αρθρίτιδα, οστεοαρθρίτιδες και γενικά σοβαρά φλεγμονώδεις καταστάσεις.
Τι λένε οι μελέτες
Υπήρξαν μεμονωμένες μελέτες που ενοχοποίησαν ορισμένα φάρμακα της ομάδας των μη στεροειδών αντιφλεγμονωδών (ιβουπροφένη-δικολοφενάκη). Οι μελέτες αυτές προκάλεσαν μεγάλη ανησυχία στον ιατρικό κόσμο και κυρίως σε ορθοπεδικούς και ρευματολόγους για τις επιπτώσεις που θα είχαν τα φάρμακα αυτά πάνω στην καρδιά των ασθενών που θεράπευαν.
Έτσι, το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης οργάνωσε μια μεγάλη μελέτη στην οποία μετείχαν 353.000 ασθενείς και τα αποτελέσματά της δημοσιεύθηκαν πρόσφατα στο εγνωσμένης σοβαρότητας ιατρικό περιοδικό Lancet. Η μελέτη αυτή επικεντρώθηκε σε ασθενείς με παρατεταμένη χρήση μη στεροειδών αντιφλεγμονωδών φαρμάκων σε υψηλές δόσεις. Τα αποτελέσματα της μελέτης αυτής υπήρξαν εντυπωσιακά. Για κάθε χίλιους ανθρώπους που ανήκαν στην κατηγορία του λεγόμενου μετρίου καρδιακού κινδύνου και οι οποίοι έπαιρναν για 1 χρόνο αυξημένη δόση δικλοφενάκη (150mg ημερησίως) ή ιβουπροφένη (2400mg ημερησίως), 3 άρρωστοι υπέστησαν καρδιακή προσβολή (έμφραγμα), εκ των οποίων ο ένας κατέληξε.
Επίσης, αυτή η μελέτη απέδειξε ότι τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα διπλασίαζαν την πιθανότητα να πάθει καρδιακή ανεπάρκεια και τετραπλασίαζαν την πιθανότητα σοβαρών επιπλοκών από το γαστρεντερικό σύστημα όπως π.χ. η αιμορραγία από το έλκος στομάχου.
Επιπρόσθετα, η ανάλυση των δεδομένων από 639 τυχαιοποιημένες μελέτες έδειξε ότι οι ιατροί μπορούν να διακρίνουν τους ασθενείς εκείνους που έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να υποστούν τις επιπλοκές από την χρήση των μη στεροειδών αντιφλεγμονωδών φαρμάκων. Έτσι, είναι δυνατόν να αποφευχθούν οι παρενέργειες των φαρμάκων αυτών σε σημαντικό αριθμό αρρώστων.
Με απλά λόγια ο κίνδυνος για τον άρρωστο εξαρτάται από την κατάσταση της καρδιάς του αρρώστου. Ο κίνδυνος για κάθε άρρωστο εξαρτάται από το εάν πάσχει ο άρρωστος που παίρνει τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη από ενεργό καρδιοπάθεια ή έχει σοβαρούς προδιαθεσικούς παράγοντες για να πάθει καρδιοπάθεια.
Συμπερασματικά, τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη όταν λαμβάνονται σε υψηλή δοσολογία αυξάνουν τον κίνδυνο εμφράγματος του μυοκαρδίου ή καρδιακής ανεπάρκειας, αλλά σε χαμηλό ποσοστό αρρώστων.